11 маусымда Қазақстанның жоғары оқу орындарына түсуге ниет білдірген шетелдік азаматтар үшін «Современное образование» журналының онлайн-форумы өтті.
Форумда ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің спикерлері – ҚР ҒЖБМ Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім комитеті төрағасының орынбасары Жанна Есинбаева, ҚР ҒЖБМ Жоғары білім беруді дамыту ұлттық орталығы директорының орынбасары Әлібек Мәдібеков және университет өкілдері – С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінен Салтанат Қалиева, «Тұран-Астана» университетінен Сәуле Шинтаева, Қазақстан-Неміс университетінен Ермек Ахметов, Қарағанды индустриалды университетінен Гүлмира Шаяхметова және Алтынай Баймағамбетова, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінен Арида Тұрымшаева сөз сөйледі. Қазақстанда жоғары білім берудің екіжақты интернационализациясы жалғасуда. Елде қазақстандық студенттер оқитын шетелдік жоғары оқу орындарының филиалдары ашылып қана қоймай, басқа елдерден келген талапкерлердің қазақстандық университеттерде жоғары білім алуға деген қызығушылығы артып келеді. 2023 жылы Қазақстанның жоғары оқу орындарында оқитын шетелдік азаматтардың саны 39 323 адамды құрады.
Еліміздің жоғары оқу орындары негізінен шетелдік студенттерді коммерциялық негізде қабылдайды. Шетелдік азаматтарды стипендиялық бағдарлама бойынша қабылдау 2019 жылдан басталды.
Стипендиялық бағдарламалар бойынша Қазақстанның жоғары оқу орындарында, оның ішінде ЖОО ішіндегі гранттар бойынша, БҰҰДБ бағдарламасы есебінен, үкіметаралық келісімдер, DAFI қорының стипендиясы, ТТЕ гранты және ҚР ҒЖБМ стипендиялық бағдарламасы шеңберінде қазір 4603 шетелдік студент білім алуда.
Шетелдік азаматтар, оның ішінде Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ тұлғалар үшін стипендиялық бағдарламаға іріктеу жыл сайын жүргізіледі.
Форумды дәстүрлі түрде ҚР ҒЖБМ Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім комитеті төрағасының орынбасары Жанна Есінбаева ашты.
«Қазақстанның жоғары білім беру жүйесінде мемлекеттік білім беру тапсырысына тек Қазақстан Республикасының азаматтары үшін ғана емес, сонымен қатар шетелдік азаматтар үшін де қабылдау мүмкіндігі қарастырылған. Бірнеше жыл бойы бізде стипендиялық бағдарлама жұмыс істейді. Осы бағдарламаға көзделетін мемлекеттік тапсырыс жыл сайын 550 орынды құрайды: оның ішінде 490 – бакалавриат, 50 – магистратура және 10 – докторантура бағдарламасына. Бізде шетелдік студенттер үкіметаралық келісімдер аясында қабылданады».
Сондай-ақ, Жанна Уақасқызы ҚР ҒЖБМ Жоғары білім беруді дамыту ұлттық орталығы ағымдағы жылы Қазақстанда стипендиялық бағдарламаның операторы болып табылатынын, шетелдік азаматтарды қабылдаудың қалай жүзеге асырылатынын түсіндіріп, студенттерді үкіметаралық келісімдер бойынша қабылдау тетігін жалпы сипаттады.
Шетелдік студенттерге арналған стипендиялық бағдарлама туралы Әлібек Мәдібеков толығырақ айтып берді.
«Стипендиялық бағдарлама бойынша құжаттарды қабылдау 30 наурыздан 31 мамырға дейін жүзеге асырылады. Оғған дейін он күн бұрын бағдарлама операторы өз сайтында жарнама жасайды. Қабылдау үш кезеңде өтеді. Барлық үш конкурстық рәсім онлайн жүзеге асырылады.
Конкурстық комиссия қоғамдық ұйымдардың мүшелерінен және мемлекеттік органдардың өкілдерінен тұрады. Комиссияның қабылдау туралы бұйрығы оның жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарына жіберіледі. Биыл 37 ұйым қатысуда».
Әлібек Серғазыұлы Қазақстанда тегін білім алуға шетелден келген үміткерлердің стипендиялық бағдарламаға қатысуының барлық кезеңдері бойынша түсініктеме берді.
Содан кейін талапкерлер дипломдарды нострификациялау, тұру жағдайлары, ғылыми зерттеулер жүргізу мүмкіндіктері, тілдерді білуге қойылатын талаптар және басқа да көптеген тақырыптарға байланысты сұрақтар бойынша түсініктеме алды.
«Заманауи білім беру» онлайн-форумының соңында қатысушы жоғары оқу орындары тұсаукесерлерін жасады. М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті Шымкент қаласында орналасқан. Ол көптеген халықаралық рейтингтерге кіреді. Мұнда 28000 студент, оның ішінде шетелдік студенттер, бакалавриат, магистратура және докторантураның 292 білім беру бағдарламасы бойынша білім алады. Қарағанды индустриалды университеті бакалавриат және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша шетелдік студенттерді ЖОО-ның өзі жүргізген әңгімелесу нәтижелері бойынша ақылы негізде қабылдайды. «Тұран-Астана» университеті Zoom платформасы арқылы шетелдік азаматтармен әңгімелесу өткізеді. Егер сұхбат сәтті өтсе, сіз құжаттар пакетін жинай аласыз. Университет трансфер, медициналық тексеруге бірге ілесіп жүруді ұсынады. Жақын шетелден келген студенттер орыс немесе қазақ тілдерінде оқи алады, ал тек ағылшын тілін меңгергендер «Аударма ісі», «Халықаралық құқық» және «Туризм» бағдарламаларын таңдай алады. Орталық Қазақстанның негізгі аграрлық ЖОО-сы – С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті шетелдік серіктес жоғары оқу орындарында тағылымдамадан өтуге, қос диплом алуға, академиялық ұтқырлық бағдарламаларына, бірқатар халықаралық бағдарламаларға қатысуға, университеттің қазақстандық және шетелдік студенттер үшін барлық белсенді өміріне үлкен мүмкіндіктер ұсынады. Қазақ-Неміс университетінде оқудың жоғары сапасы ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің сертификатымен, сондай-ақ ACQUIN және IAAR халықаралық рейтингтік агенттіктерінің сертификаттарымен расталды. Университет оқытушыларының 43 пайызы шетелдіктер. Орталық Азиядан келген студенттер үшін жаңартылатын энергия бағдарламалары бойынша DAAD-тан ғана емес, OSCE-тен де стипендия алуға мүмкіндік бар.
Өткен форумның жазбасын «Современное образование» журналының YouTube-арнасынан көруге болады.
Толық уақыт кодтары бар форум жазбасы
0:00 Форумның ашылуы, сарапшыларды таныстыру – модератор Әйгерім Кариева
ҚР ҒЖБМ Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім комитеті төрағасының орынбасары Есинбаева Жанна Уақасқызының сөз сөйлеуі
2:06 Шетелдік азаматтар үшін тегін білім алу мүмкіндігі
2:46 Үкіметаралық келісімдер бойынша студенттерді қабылдау механизмі
3:15 Шетелдік студенттерге арналған стипендиялық бағдарлама
4:28 Мәдібеков Әлібек Серғазыұлы, ҚР ҒЖБМ Жоғары білімді дамыту ұлттық орталығы директорының орынбасары
4:39 Шетелдік студенттерге арналған стипендиялық бағдарлама бойынша гранттар саны
5:06 Стипендиялық бағдарлама бойынша құжаттарды қабылдаудың соңғы мерзімі
5:43 Оқуға түсудің бірінші кезеңі – құжаттарды қабылдау. Қандай құжаттар қажет
6:47 Екінші кезеңі – психологиялық төзімділікті тексеру
7:01 Үшінші кезең – сұхбат
7:34 Конкурстық комиссияның үш кезеңнің қорытындысын қарауы
Талапкерлердің сұрақтарына жауап
8:43 Азаматтығы жоқ тұлғаларға магистратураға түсу үшін арнайы квоталар немесе бағдарламалар бар ма?
9:39 Дипломдарды нострификациялау – кімге керек?
11:22 Қазақстандық жоғары оқу орындарының сарапшыларын таныстыру:
- Салтанат Қалиева, С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті,
- Сауле Шинтаева, «Тұран-Астана» университеті,
- Ермек Ахметов, Қазақ-Неміс Университеті,
- Шаяхметова Гүлмира ижәне Баймағамбетова Алтынай, Қарағанды индустриалды университеті,
- Арида Турымшаева, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті.
Талапкерлердің сұрақтарына жауап
12:14 Докторантураға өтініш беру процесі қандай кезеңдерді қамтиды және шетелдік азаматтар үшін құжаттарды тапсыру мерзімі қандай?
14:13 Магистратураға құжаттарды қашықтықтан тапсыруға бола ма, құжаттарды тапсыру мерзімі мен оқу құны қандай?
15:36 Шетелдік студенттер үшін ғылыми зерттеулердің қандай мүмкіндіктері бар?
16:55 Шетелдік студенттерге жатақхана немесе қонақүй қандай шарттармен беріледі?
17:27 Қазақстандық магистратураға шет ел азаматтары түсуі үшін қандай емтихан тапсыруы керек?
17:54 Қазақстанда докторантураға түсу үшін қазақ және/немесе орыс тілін білудің қандай деңгейі қажет және бұл деңгейді қалай растауға болады?
18:37 Қазақстандық докторантурада қанша жыл оқиды?
ЖОО-ларды таныстыру
19:10 М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті
25:40 Карағанды индустриалды университеті
27:34 «Тұран-Астана» университеті
31:39 С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті
39:00 Қазақ-Неміс Университеті