Биыл өзінің алпыс жылдық мерейтойын атап өтетін және Қазақстандағы ең ірі және қарқынды дамып келе жатқан медициналық білім беру және ғылыми орталықтардың бірі болып табылатын Астана медицина университеті көптеген жылдар бойы еліміздің жетекші медициналық жоғары оқу орындарының қатарына тұрақты түрде кіріп келеді. Ірі ұлттық медициналық кешендер мен еліміздегі клиникалар университеттің клиникалық базалары болып табылады. Биыл университет оқыту, жұмысқа орналасу және зерттеу сияқты санаттардағы аса маңызды жетістіктерін көрсете және бес жұлдыздың төртеуі берілген Қазақстандағы алғашқы әрі әзірге жалғыз медициналық жоғары оқу орны деген атақты иелене отырып, QS Stars халықаралық рейтингінде жоғары деңгейде танылды. Бұл жеңіс оқытушылар құрамы біліктілігінің жоғары деңгейін, студенттердің сапалы дайындығын және университеттің ғылыми және халықаралық салаларда белсенді дамып жатқанын айғақтайды. Біздің редакция Астана медицина университетінің Басқарма төрағасының міндетін уақытша атқарушы – ректор Виталий КОЙКОВТАН бірнеше сұраққа жауап беруін өтінді.
– Виталий Викторович, QS Stars төрт жұлдызы – бұл ЖОО үшін шек емес, дегенмен айтарлықтай нәтиже. Сіздің ұжымыңыз, студенттер бұл жаңалыққа қалай қарады?
– Бүгінгі таңда QS Stars халықаралық рейтингіне тек 22 қазақстандық университет кіреді. Осы рейтингте төрт жұлдыз беру Қазақстанның білім беру жүйесіндегі Астана медицина университетінің маңызды рөлін және әлемдік деңгейдегі оқу орны болу әлеуетімізді растайды. Бұл бағалау – ғылым, білім және практиканың үштұғырлығы қағидаттарында үздіксіз дамуға ұмтылатын бүкіл университет ұжымының күш-жігерінің нәтижесі. Біз қазақстандық медицина мен білім берудің болашағына өз үлесімізді қосқанымызды мақтан тұтамыз және алдымызда жаңа шыңдардың күтіп тұрғанына сенеміз.
Университеттің барлық қызметкерлеріне адалдықтары үшін, сондай-ақ күш-жігері мен стратегиялық басшылығы осындай маңызды табыстарға негіз болған біздің бұрынғы ректорымыз Камалжан Надыровқа алғысымды білдіргім келеді.
Университетті 2021 жылдан бастап басқарған Камалжан Талғатұлының басшылығымен Астана медицина университетін дамытудың 2022-2026 жылдарға арналған жаңа стратегиясы әзірленіп қабылданды. Осы стратегия аясында ЖОО-ны зерттеу университетіне трансформациялау басталып, академик Е.Д. Даленов атындағы профилактикалық медицина ҒЗИ-нің, академик Ж.Х. Хамзабаев атындағы радиология ҒЗИ-нің, жүрек ырғағы ҒЗИ-нің, респираторлық медицина ҒЗИ-нің, GE Healthcare Academy оқу орталығының, AMU Development Endowment Fund-тің ашылуы, симуляциялық орталықты жаңғырту, университеттің оқу корпусын, дәріс аудиториялары мен акт залын күрделі жөндеу, кітапхананы жаңғырту жөніндегі жобаны іске қосу, Istanbul Medipol University және Эразмус университетінің (Нидерланды) Медициналық орталығымен стратегиялық әріптестік туралы келісімдерге қол қою, Түркия, Нидерланды, Өзбекстан, Ресей және басқа да жоғары оқу орындарымен бірлескен және қос дипломдық білім беру бағдарламаларын іске қосу сияқты маңызды іс-шаралар өткізілді.
– Соңғы жылдары денсаулық сақтау саласындағы білім берудің жаңа мемлекеттік стандарттары мен салалық біліктілік шеңбері бекітілді. Бұл Астана медицина университетінде кадрлар даярлауда нені өзгертті?
– Ең алдымен университет кадрларды даярлау сапасын арттыруға бағытталған тиімді білім беру ортасын қалыптастыруға баса назар аударды. Ол үшін академиялық саясат пен университет жұмысының барлық стандарттарын өзектендіру, білім алушыларды бағалаудың ашықтығы қамтамасыз етілді және барлық аудиторияларда QR-кодтар арқылы білім алушылармен кері байланыс, ректордың тікелей телефоны, ректордың блогын және білім алушылармен чаттарды іске қосу күшейтілді. Сондай-ақ білім беру бағдарламаларын бағалаудың жаңа моделі әзірленіп, емтихандарды бейне және аудио тіркеу енгізілді.
Университет геронтология, нутрициология, клиникалық зертханалық диагностика, биологиялық қауіпсіздік сияқты жаңа бағыттарды қоса алғанда, бірқатар жаңа білім беру бағдарламаларын іске қосуды қамтамасыз етті.
Барлық білім беру бағдарламалары халықаралық аккредиттеуден өтті. Университет өз қызметінің барлық салаларында академиялық адалдықтың жоғары стандарттарын сақтау бойынша міндеттемелер алды және Академиялық адалдық лигасының құрамына кірді.
Мұның бәрі түлектердің тәуелсіз емтихан көрсеткіштерін жақсартуға мүмкіндік берді.
– Медициналық білім берудің әлемдік трендтері қандай?
– Медициналық білім берудегі әлемдік трендтер дәрігерлерді даярлау сапасын жақсартуға, оқытуда жаңа технологиялар мен тәсілдерді енгізуге, сондай-ақ оқу бағдарламаларын денсаулық сақтаудың өзгермелі талаптарына бейімдеуге ұмтылысты көрсетеді.
Негізгі трендтердің қатарына оқытуға технологияларды интеграциялау жатады. Бұл цифрлық технологияларды, жасанды интеллект және үлкен дерекқорды қолданудың кеңеюімен байланысты. Бұл технологиялар үлкен көлемдегі ақпаратты талдауға, диагностика мен емдеуді жақсартуға және студенттерге арналған білім беру бағдарламаларын жекелендіруге көмектеседі.
Тағы бір бағыт – денсаулық сақтау мамандарын даярлауда симуляциялық технологияларды қолдануды кеңейту. Симуляциялық орталықтар медициналық жоғары оқу орындарының ажырамас бөлігіне айналады, мұнда студенттер пациенттердің өмірі мен денсаулығына қауіп-қатер тудырмай әртүрлі сценарийлерде жаттыға алады. Виртуалды шындықты (VR) және толықтырылған шындықты (AR) қосу жаттығу үшін нақты жағдайларды жасауға мүмкіндік береді.
Келесі тренд – студенттер дәстүрлі медицина пәндерін оқып қана қоймай, сонымен қатар психология, әлеуметтік жұмыс, денсаулық сақтауды басқару, цифрлық технологиялар саласында білім алатын пәнаралық оқыту принциптерін дамыту. Бұл басқа салалармен өзара әрекеттесудің маңыздылығын түсінетін мамандарды дайындауға мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, проблемалық-бағдарланған оқытуды, нақты кейстерде оқытуды және басқа технологияларды қоса алғанда, оқытудың интерактивті әдістерінің кең дамып жатқанын атап өту қажет. Сонымен қатар, студенттер нақты клиникалық мысалдармен жұмыс істейді, бұл клиникалық тәжірибеде сыни ойлау мен проблемаларды шешу дағдыларын дамытады.
Білім беру бағдарламалары студенттерге бағыттар мен мамандықтарды таңдау мүмкіндігін ұсына отырып, барынша икемді бола түсуде. Оларға медициналық этика, пациенттердің құқықтары мен дәрігер жұмысының психоәлеуметтік аспектілері көбірек кіреді. Дәрігерлер үшін тек техникалық дағдылардың ғана емес, сонымен қатар жақсы қарым-қатынас дағдыларының болуы, науқастармен байланыс орнатуы, олардың эмоционалдық қажеттіліктері мен мәдени ерекшеліктерін ескеруі маңызды.
Медициналық білім халықаралық ынтымақтастыққа көбірек бағдарлануда. Студенттер мен оқытушылар білім беру сапасын арттыруға және көкжиектерін кеңейтуге ықпал ететін алмасу бағдарламаларына белсенді қатысады.
Медициналық мектептер климаттың өзгеруін, денсаулық сақтаудың қолжетімділігін және жаһандық сын-қатерлерді шешуге бағытталған медицинадағы инновацияларды қоса алғанда, тұрақты даму мәселелеріне назар аудара бастады.
Осы трендтердің барлығы медицина мамандарын оқытуда неғұрлым инновациялық, икемді және пәнаралық тәсілге ұмтылуды айғақтайды, бұл өз кезегінде денсаулық сақтаудағы заманауи сын-қатерлерді шешуге дайын дәрігерлерді неғұрлым сапалы даярлауға ықпал етеді.
– Жаңа мамандықтар пайда бола ма, технологиялық прогресс есебінен айтарлықтай жаңартылатын мамандықтар бар ма?
– Медицинаның, фармацияның және қоғамдық денсаулықтың барлық салаларында технологиялардың қарқынды дамуы денсаулық сақтау мамандарының функционалдығы мен қажетті құзыреттеріне тұрақты түзетулер енгізеді. Мұның бәрі медициналық университеттерді білім беру бағдарламаларын үздіксіз өзгертуге мәжбүр етеді. Сонымен қатар, бірқатар жаңа технологиялық трендтер жаңа мамандықтардың пайда болуына әкеледі.
Мысалы, медицинада дәрігерлерге клиникалық шешімдер қабылдауға көмектесетін жасанды интеллект алгоритмдерін енгізу, бүкіл әлем бойынша пациенттерге кеңес беретін медициналық чат-боттарды пайдалану; телехирургия және роботтардың көмегімен операциялар жүргізу; молекулалық биология мен 3D басып шығаруды дамыту негізінде пациенттің дің жасушаларынан тіндер мен мүшелер жасау және т.б. сияқты технологиялар қарқынды дамып келеді. Осыған байланысты гендік инженерия және молекулалық биотехнология, жасушалық терапия және регенеративті медицина; тіндік инженерия, биомедициналық инженерия және жасушалық биотехнология, телехирургия және роботохирургия мамандары денсаулық сақтау мен медицинаның болашағы үшін сұранысқа ие болады. Қазірдің өзінде жоғары оқу орындары осы мамандарды дайындауды бастауы керек.
– Интернационалдандыру тұрғысынан ЖОО алдында қандай міндеттер тұр? Өткен жылы бұл бағытта не жаңалық болды?
– Интернационалдандыру университетті халықаралық білім беру кеңістігінде тануды кеңейту және халықаралық рейтингтерде одан әрі ілгерілету үшін ғана емес, ең алдымен кадрларды даярлау сапасын арттыру үшін қажет.
Ол үшін Астана медицина университеті жетекші шетелдік университеттермен бірлескен, оның ішінде қос дипломдық білім беру бағдарламаларын іске қосу үшін жағдай жасау, жетекші шетелдік университеттермен білім алушылар мен ПОҚ академиялық ұтқырлық бағдарламаларын кеңінен дамыту және академиялық алмасу географиясын ұдайы кеңейту бойынша міндеттер қояды.
Университет оқытушы ретінде жетекші шетелдік мамандарды тартады. Сонымен қатар, университет қызметкерлері мен білім алушылардың тілдік құзыреттілігін арттыру міндеті шешілуде.
Тұрақты жаһандық даму үшін әлеуетті қалыптастыратын, болашақта университет базасында жетекші шетелдік жоғары оқу орнының филиалын ашу үшін негіз жасайтын озық шетелдік жоғары оқу орындарымен және ғылыми орталықтармен стратегиялық әріптестікті дамытуға ерекше назар аударылады.
– ЖОО-да қанша студент оқиды? 2024 жылғы үміткерлер арасында қандай бағдарламалар көбірек танымал болды?
– Қазіргі уақытта университетте 11 178 білім алушы бар, оның ішінде әлемнің 20 елінен 900 шетелдік студент оқиды. Халықаралық студенттер үшін Foundation дайындық бағдарламасы өткізіледі.
Бакалавриат деңгейіндегі ең танымал бағдарламалар медицина, стоматология және педиатрия болып табылады – оларды осы оқу жылында қабылдағандардың сәйкесінше 47%, 26% және 9%-ы таңдады. Университетте бакалавриаттың барлығы 14 білім беру бағдарламасы жүзеге асырылады..
Резидентураның 38 білім беру бағдарламасының ішінде биылғы жылы акушерлік және гинекология, радиология және оториноларингология бағдарламалары ең танымал болды, сәйкесінше олардың көрсеткіші 10%, 7% және 6%.
Магистратура бағдарламалары арасында фармация, қоғамдық денсаулық сақтау және медицина көшбасшы болып табылады – сәйкесінше 27%, 22% және 17%. Жалпы университетте магистратураның 23 білім беру бағдарламасы жүзеге асырылуда.
Докторантураға түсушілер осы оқу жылында негізінен медицина және қоғамдық денсаулық сақтау бағдарламаларын таңдады – 64% және 26%. Университет докторантураның 5 білім беру бағдарламасын ұсынады.
– Астана медицина университетіне түсу туралы толығырақ қалай білуге болады?
– Университетте үнемі ашық есік күндері өткізіліп тұрады, оны өткізу кестесі университет сайтында қолжетімді. Талапкерлер сонымен қатар тұрақты негізде жұмыс істейтін қабылдау комиссиясына жүгіне алады.
АННОТАЦИЯ
Медицинский университет Астана является одним из самых крупных и динамично развивающихся медицинских вузов Казахстана. В этом году университет получил высокую оценку международного рейтинга QS Stars, единственным медицинским вузом в Казахстане, которому присвоено четыре из пяти звёзд. На вопросы редакции отвечает ВРИО председателя правления – ректора Медицинского университета Астана Виталий Койков.
Comments