Қазақстан ұлттық құрамасы Францияның Лион қаласында өткен 47-ші WorldSkills 2024 халықаралық чемпионатында 7 марапатқа ие болды. Біздің елімізді 32 қатысушы және 30 құзырет бойынша 30 халықаралық сарапшы таныстырды.
«Best of nation» («Ұлт үздігі») марапатына ие болып, өз құзыретінде үздік атанды:
Руслан Юсупов, Орал ақпараттық технологиялар колледжінің студенті – «Веб-технологиялар» (729 балл, құзыретте 4-ші позиция). Бұл қатысушының қола медаль алуына үш ұпай ғана жетпеді;
Михаил Попов, Алматы құрылыс-техникалық колледжінің студенті – «Құрғақ құрылыс және сылақ жұмыстары» (700 балл, 7-ші позиция);
Тимур Бабенко мен Эльнар Жуасбаев, Семей қаласының Радиотехника және байланыс колледжінің студенттері – «Мобильді робототехника» (710 балл, 8-ші позиция);
Жанель Сағындық, Алматы қаласындағы «Әділет» колледжі – «Қонақүй ресепшионисі» (702 балл, 9-шы позиция);
Әйгерім Досова, Шымкент қаласының Жеңіл өнеркәсіп және сервис колледжінің студенті – «Сән технологиясы» (701 балл, 12-ші позиция);
Данияр Әбікенов, Қостанай автомобиль көлігі колледжінің студенті – «Желілік және жүйелік әкімшілендіру» (700 балл, 13-ші позиция);
Артур Лейман, Павлодар сервис және тамақтану колледжінің студенті – «Мейрамхана сервисі» – «Ұлт үздігі» (695 балл, 19-шы позиция).
WorldSkills Lyon – 2024 халықаралық кәсіби шеберлік чемпионатына 69 елден 1500-ге жуық колледж студенттері қатысты.
Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев оқушылармен кездесіп, оларды жетістіктерімен құттықтады:
«Биыл Ұлттық құрама 69 елдің арасынан 6 үздік медальон және бір «Ұлт үздігі» номинациясын жеңіп алып, айтарлықтай нәтижеге қол жеткізді. Әсіресе, қыркүйек айындағы Жолдауында Мемлекет басшысы бастамашылық еткен Жұмысшы мамандықтар жылы жақындап келе жатқанда бұл шынымен қуанышты оқиға.
Өздеріңіз білетіндей, еңбек адамының беделін арттыру үшін осы жылдың қыркүйек айынан бастап 300 мыңнан астам колледж студенттерінің стипендиясы тағы 50%-ға ұлғайды, ал мемлекеттік білім беру тапсырысы 12 мың орынға кеңейтілді. WorldSkills стандарттары білім беру бағдарламаларына енгізілген. Техникалық және кәсіптік білім беру жүйесін трансформациялау маңызды қадам болмақ.
Оқушыларымызды, ұстаздарымыз бен ата-аналарымызды жеткен жетістіктерімен тағы да құттықтаймын! Сіздің жетістіктеріңіз еліміздің дамуы үшін жаңа кәсіби биіктерге негіз болатынына сенімдімін!»
Халықаралық жарыстың жеңімпаздарымен жеке кездесуде ҚР Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев қатысушыларды құттықтап, ТжКБ жүйесін қандай өзгерістер күтіп тұрғанын айтты:
«Сіздер біздің мақтанышымызсыздар, сіздер үлкен жұмыс істеп жатырсыздар. Биыл ТжКБ жүйесі Президенттің ерекше назарында болды. Қазір біз оның трансформациясымен толықтай айналыса бастадық. Енді бәрі техникалық және кәсіптік білім департаментінің директорына және «Талапқа», олардың өзін қалай ұстайтынына байланысты болады. Мен министр ретінде бұл процесті толығымен қолдаймын, ол менің жеке бақылауымда және Президенттің бақылауында болады.
Келесі жылы біз халықаралық ынтымақтастық бойынша көп жұмыс жасайтын боламыз. Қазір біз әлемдегі ең үздік колледждермен өзара іс-қимылды жүзеге асыратын 15 колледжді анықтаймыз, оларға ықпалды байланыстар орнатуға көмектесеміз.
Мен бұл колледждерге шетелдіктердің басшылық ету міндетін қоямын. Мұғалімдер де осы колледждерден шақырылады. Біздің студенттерге барудың орнына, менің ойымша, керісінше, біз олардың мамандарын осында шақыруымыз керек және бұл колледждерді базалық ету керек».
Ғани Бейсембаев колледждерді жабдықтармен жабдықтау туралы ойымен бөлісті:
«Тек бір ғана «Жас маман» бағдарламасымен біз алысқа бара алмаймыз, мұнда бизнестің көзқарасы қажет. Біз жабдықты жүйелі түрде жаңартып отыратын бизнес-кәсіпорындарды тартып, тұрақты негізде бекітуіміз керек. Жаңа жабдық пайда болса – олар оны сатып алып, орнатуы керек. Бұл 15 колледжде ең жақсы жабдық болуы керек. «Жас маман» аясында жеткізілетін заттар 2-3 жылда, тіпті бір жылда да ескіреді. Егер біз бизнесті сатып алуды сенімгерлік басқару жүйесін өзгерту арқылы жасасақ, яғни де-юро колледждер мемлекет меншігінде болады, бірақ іс жүзінде біз оларға үнемі көмектесетіндей бизнеске береміз, сол кезде мұндай проблема болмайды».
Сондай-ақ ол студенттің кәсіпкерлікке бейімі болса, оның қандай да бір бастапқы шағын бизнесті бастауына болатынын, біздің оған көмектесіп, құрал-саймандарын беріп, оның іскерлік қасиеттерін дамытуымыз керектігін атап өтті.
Қазақстандық кәсіптік білім берудің беделі өте жоғары болуы мүмкін:
«Колледж барлық жастарды тартатын орталыққа айналуы керек. «Егер табысты болғың келсе, колледжге оқуға түс» деген ұран болуы керек. Қазақстандық колледж жастарымызға қажетті дағдыларды, ертең отбасын асырауға көмектесетін дағдыларды беруі керек. Қазір бізде сәнге айналып кеткендей, босқа жатып шаң басып кететін жоғары білім туралы үш дипломның болуы міндетті емес. Егер сіз бакалавриатты бітірген болсаңыз, басқа бакалавриатқа бармай, оның орнына магистратураға баруыңыз керек. Дипломың бар, бірақ дағдың жоқ болып шығады.
2025 жыл Жұмысшы мамандықтар жылы болып жарияланды. Қазақстан EuroSkills және т.б. дайындалуға болатын халықаралық платформа бола алады. Таңдалып алынған 15 колледж әртүрлі аймақтарда дамып, көтерілетін халықаралық платформалар болады.
Біз ТжКБ департаментін қолдаймыз, оны комитетке айналдыруды жоспарлап отырмыз. Президент бұл идеяны қолдады. Сондай-ақ, «Талапты» да өзгерту керек. Біз «Талапты» кәсіптік-техникалық бағыттағы ұлттық институтқа айналдырғымыз келеді. 15 алаң колледж базаларында болады, сонымен қатар оның жанынан жарыстарға дайындалуға келгендерге арналған қонақүй болатын орталық кеңсе болады».
Осы реформалардың барлығын 2025 жылдың қаңтарына дейін енгізу жоспарланып отыр. Қазір кешенді жоспар әзірленуде және ТжКБ жүйесін үлкен өзгерістер күтіп тұр.
«Сонымен қатар, біз колледждерді күтіп ұстаудағы олқылықтарды түсінеміз», – деді министр. – Қазір бір оқушыға 350-400 мың теңге бөлінеді, біз қаржыландыруды кемінде 750 мыңға дейін көтергіміз келеді, ал мықты колледждер бір оқушыға миллионнан астам қаражат алатын болады. Сонымен қатар, егер бизнес көмектесетін болса, ЖОО-ға қарағанда колледжде оқу жақсы болады. Біз колледждердің санын көбейткіміз келеді, осылайша көптеген талапкерлер кәсіптік-техникалық білім алуға барады: тез үйреніп, дағдыларды, тәжірибені игереді, жұмыс істеп, ақша таба бастайды. Ал егер студенттер алтын медаль алатын болса, олардың артында инженер немесе ғылым докторынан жоғары жалақы ұсынатын жұмыс берушілер кезегі тізіліп тұрады».
Орал ақпараттық технологиялар колледжінің қатысушысы Руслан Юсупов WorldSkills жеңімпаздары үшін жоғары білім алуға грант алу мүмкіндігіне назар аударуды сұрады:
«Кәсіптік-техникалық білім әрқашан дағдыларды растау үшін жеткіліксіз. Қызметкер жұмысқа келіп, ары қарай өспей, бір лауазымда отыра береді, өйткені оның алға жылжуы үшін жоғары білімі жоқ. Мәселен, бұл жағдай қазір менің басымнан өтіп жатыр. Мен WorldSkills-те бес жыл болдым және жоғары білім алуға дайындалатын уақыт жоқ, сондықтан менде грант жоқ. WorldSkills жеңімпаздарында грант бойынша жоғары білім алу мүмкіндігінің болғанын қалаймын, өйткені олар қазірдің өзінде қолдарынан не келетінін көрсетті және дәлелдеді».
Министр бұл ұсынысқа оң көзқарасын білдірді.
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің Техникалық және кәсіптік білім департаменті директорының орынбасары Ақзира Бақтыбайқызы Қасымова оқиғаға түсініктеме берді:
«Бүгін біздің министрлік үшін өте қуанышты сәт, өйткені 47-ші WorldSkills халықаралық чемпионатында оқушыларымыз 7 марапатқа ие болды. Біздің еліміз 2014 жылдан бастап WorldSkills International қозғалысының, ал 2016 жылдан бастап EuroSkills қозғалысының мүшесі. Содан бері біздің оқушылар бұл қозғалысқа 9-шы рет қатысып отыр.
Алғаш рет Қазақстан тек 5 құзырет бойынша қатысса, қазіргі уақытта 30 құзырет қамтылып отыр. Бұл ретте біздің сарапшыларымыздың деңгейі жыл сайын артып келеді, олар 30 үздік халықаралық сарапшылардың қатарына кіріп, биыл бағалау жүргізді.
Бәріміз білетіндей, Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2025 жылды Жұмысшы мамандықтар жылы деп жариялады. WorldSkills қозғалысы жұмысшы мамандықтарының беделін арттыруда, халықаралық стандарттарды енгізуде, ел экономикасы үшін жақсы мамандар даярлауда өте үлкен рөл атқарады. Биыл WorldSkills-ке 69 елдің оқушылары қатысып, еліміз 29-шы орынға ие болды. Алғаш рет қатысқан жылы біздің қатысушылар 55-ші орынды иеленсе, яғни жыл сайын оқушыларымыздың құзыреттілігі артып, олар жеңімпаз деңгейіне жетіп жатқанын айта кету керек.
WorldSkills 2024 65 құзыреттілік бойынша өтті. Біздің оқушыларымыз «Веб-технология», «Сән технологиясы», «Желілік және жүйелік әкімші», «Қонақүй-ресепшионист», «Мейрамхана сервисі» және «Мобильді робототехника» құзыреттіліктері бойынша үздіктердің қатарына еніп, үздік медальондарға ие болды. Бұл марапат сарапшылардың бағалауы бойынша әлемдік деңгейдегі стандарттарды меңгергендерге беріледі.
Біздің еліміздің атынан шығатын қатысушыларды іріктеу ең алдымен өңірлерден басталады. Сәуір және мамыр айларында барлық аймақтарда WorldSkills аймақтық жарыстары өтеді, содан кейін республикалық деңгейдегі жарыстар өтеді, ал оның жеңімпаздары халықаралық байқауға жіберіледі. Жарыс алдында ҚР Оқу-ағарту министрлігінің қолдауымен оқушылар үш ай бойы оқу-жаттығу лагерінде дайындықтан өтеді».
Колледждерінің өкілдері – WorldSkills қатысушылары Леондағы чемпионат деңгейінің өте жоғары болғанын атап өтті. Сондықтан біз өте жақсы дайындалуымыз әрі халықаралық ынтымақтастықты дамытуымыз керек, ал басқа елдер бұл ынтымақтастыққа ашық. Сондай-ақ қатысушылардың жас ерекшелігі мәселесі де қозғалды, жарысқа ерте жастан, 15-17 жастан дайындау керек. Командалар өздері үйреніп қана қоймай басқа аймақтардан келген командаларға да үйрете бастайтын Ресейдің тәжірибесін қабылдаған дұрыс болар еді.
«Мейрамхана сервисі» құзыреттілігі бойынша чемпионатқа қатысқан және «Ұлт үздігі» сыйлығын алған Павлодар сервис және тамақтану колледжінің студенті Артур Лейман өз құзыретінде 36 ел болғанын айтты. Біздің сұрақтарымызға жауап бере отырып, ол жарыстың жоғары деңгейде өткенін, Франция мен Қытайдан келген командалардың ерекше таң қалдырғанын айтты. Қонақүйде тұрып, әртүрлі елдерден келген қатысушылар бір-бірімен танысып, тәжірибелерімен бөлісті.
Алматы құрылыс-техникалық колледжінің студенті Михаил Попов «Құрғақ құрылыс және сылақ жұмыстары» құзыретінде жеке есепте жеңіске жеткен қазақстандықтардың алғашқысы болды. Қатысушы көп тырысу керектігін, медальға қол жеткізудің оңай болмағанын айтты.
Чемпионатқа бару жолақысын мемлекет төлейді. Қатысушылардан олардың дағдылары, құмартушылықтары қажет, ал ағылшын тілін білу өте пайдалы. Өйткені, WorldSkills – бұл тапсырмаларды орындау ғана емес, сонымен қатар басқа елдердің қатысушыларымен белсенді қарым-қатынас, тәжірибе алмасу.
Мерекелік кездесудің соңында жеңімпаздарға естелік сыйлықтар табыс етілді. Сондай-ақ оларға халықаралық олимпиадалардың жеңімпаздары сияқты сыйлықақылар төленетін болады.
Comments