23 мамырда «Заманауи білім беру» журналы ұйымдастырған «2024 жылы ЖОО-ға қалай түсуге болады» атты онлайн-форум өтті. Форумда қазақстандық университеттердің өздерінің білім беру қызметтерін таныстыруға, ал талапкерлердің ҰБТ тапсыру, ЖОО-ға түсу және грант алу туралы сұрақтарға жауап алуларына мүмкіндік туды. Ғылым және жоғары білім министрлігінің және университеттердің қабылдау комиссияларының мамандары қатысушылармен биылғы жылы жоғары оқу орындарына түсу процесі туралы барлық қажетті ақпаратпен бөлісті.
ҚР ҒЖБМ Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім комитеті төрағасының орынбасары Жанна Есинбаева 2024 жылы жоғары оқу орындарына түсу және мемлекеттік білім беру гранттарының бірі бойынша оқу мүмкіндіктері туралы егжей-тегжейлі айтып берді.
«Биылғы жылы мемлекет 93 247 грант берді, оның ішінде 78 219 бакалавриаттың білім беру бағдарламалары бойынша оқу гранттары, 13 919 магистратураға және 1919 докторантураға гранттар, сондай-ақ еліміздің бірқатар өңірлерінен келген студенттерге арналған 5000 нысаналы білім беру гранттары, мерзімді әскери қызметтен өткендерге арналған гранттар, “Серпін” бағдарламасы бойынша, шетелдік жоғары оқу орындарының филиалдарында оқуға арналған мемлекеттік тапсырыс бар. Алғаш рет оқу ақысын ішінара төлейтін сараланған гранттар енгізілді», – деп түсіндірді Жанна Уақасқызы.
ЖОО-ға түсу форматы сақталды: әдеттегідей, ұлттық бірыңғай тестілеуді тапсыру қажет, өйткені оның нәтижелері бойынша ғана ЖОО-ға қабылдау жүзеге асырылады. Биыл су тасқынынан зардап шеккен аймақтар қосылды. ҰБТ тапсыру мерзімі олар үшін ауысады: 16 мамырдан 5 шілдеге дейін емес, 25 мамырдан 12 шілдеге дейін. Сондай-ақ өте маңызды күн – білім беру гранттары конкурсына құжаттарды қабылдау мерзімі: жыл сайын 13-20 шілде аралығында. Биыл төтенше жағдай жарияланған өңірлер үшін құжаттарды қабылдау мерзімі 24 шілдеге дейін ұзартылды.
Халықтың әлеуметтік осал топтарынан шыққан талапкерлер үшін гранттар алуға квоталар айқындалды, ауылдық квота, көп балалы отбасыларға арналған квота сақталады. Форумда мамандар квоталарды алу үшін қандай құжаттарды тіркеу керек және қандай квоталар автоматты түрде беріледі деген сұрақтарға жауап берді.
Грант бойынша жоғары білім алу ықтималдығы туралы С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінің өкілі Төлбаев Әбдікерім Әбуұлы айтып берді.
«Бізде жыл сайын “Орман шаруашылығы” және “Ветеринария” білім беру бағдарламаларына гранттар бөлінеді және ҰБТ-дан 50 ұпай жинау арқылы білім беру грантын алуға болады, өйткені біздің ЖОО-ға осы мамандықтарға квота бөлінеді. Бізге келіңіздер, бізде оқу және жатақханаларда тұру үшін барлық жағдай жасалған».
Қарағанды индустриалды университетінде ішкі және сыртқы академиялық ұтқырлық, жұмысқа орналасудың жоғары пайызы дамыған, лайықты жалақы ала отырып, практикадан өтуге тамаша мүмкіндіктер беріледі.
«Қарағанды индустриалды университеті Орталық Қазақстанда, Теміртау қаласында орналасқан. Біз өнеркәсіп орталығындамыз. Біздің басты артықшылығымыз – жұмысқа орналасу және техникалық мамандықтар бойынша барлық 25 білім беру бағдарламасы сұранысқа ие. Екінші-үшінші курстан бастап студенттер “ҚарМет”, “Қазақмыс” сияқты кәсіпорындарда жұмыс істейді, екінші курс студенттерінің жалақысы 250 000 теңгені құрайды. Басқа қаладан келген студенттер үшін ай сайын 4000 теңге төлеп тұратын екі ірі жатақхана бар», – деді университеттің аға оқытушысы Гүлмира Шаяхметова.
«Тұран-Астана» Университетінің қабылдау комиссиясының маманы Сәуле Шинтаева колледжден кейін мамандығын өзгертіп, университетке қалай түсуге болатындығы туралы сұраққа жауап берді:
«Егер колледж студенті бір мамандық бойынша оқып, жоғары оқу орнында мүлдем басқа мамандықты таңдау керек деп шешсе, онда ол ҰБТ-ға толық оқу мерзімі бар колледж түлегі ретінде тіркелуі керек. Ол ҰБТ-ны бес пән бойынша тапсырады: үш негізгі пән – Қазақстан тарихы, оқу сауаттылығы, математикалық сауаттылық және екі бейіндік пән. Ең жоғары 140 ұпайдың ішінен ақылы оқуға түсу үшін шекті ұпай жинау керек, бірақ егер талапкер шекті ұпайдан жоғары ұпай жинаса, олардың грант алуға мүмкіндігі болады. Екі гранттық ҰБТ-ның үздігімен ол 13-25 шілде аралығында гранттар байқауына қатыса алады, онда ол төрт білім беру бағдарламасын, төрт университетті көрсетеді және толық оқу мерзіміне түседі».
Шығыс Қазақстан облысының кәсіптік білім беру орталығы директорының м.а. Ләззат Тоқтарбекқызы Кездікбаева осы өңірде гранттарды, оның ішінде әкім грантын (басқаша айтқанда – жергілікті атқарушы органдардың грантын) қалай алу керектігі және оларды еңбекпен өтеудің қалай өтетіні туралы айтып берді.
Сондай-ақ, форумда Қазақстанның облыстары мен мегаполистері бойынша әкім гранттарының саны айтылып, биыл мұндай гранттардың қандай өңірлерде қарастырылмағандығы айтылды.
ЖОО-да грант бойынша оқуға өтінімдерді кез келген өңірлерден келген талапкерлер бере алады. Бұл ретте еліміздің кез келген жерінде еңбекпен өтеуге болатын ҒЖБМ грантынан айырмашылығы, әкімдік гранттары бөлінген қалада немесе облыста өтелетіндігін, еңбекпен өтеудің үш жылға созылатындығын ескеру қажет.
Әкімдіктің гранттарын орналастыру және алу тәртібі келесідей.
Мамыр айында комиссия жоғары оқу орындарының конкурстық өтінімдерін қарайды. Бұл ретте білім беру бағдарламаларының тиісті тобы бойынша оқушылар контингентінің болуы, кадрлармен қамтамасыз ету, оқу әдебиеттерімен қамтамасыз ету, ЖОО-ның ғылыми әлеуеті, жатақханаларда орындардың болуы, білім беру бағдарламаларын аккредиттеу, оқуды бітіргеннен кейінгі бірінші жылы түлектерді жұмысқа орналастыру және жұмыспен қамту туралы мәліметтер, халықаралық және ұлттық рейтингтерге қатысу, халықаралық және ұлттық рейтингтерге қатысу, Қазақстан Республикасы Ұлттық Кәсіпкерлер палатасының рейтингіндегі позиция сияқты бірқатар факторлар ескеріледі.
5 тамыздан 15 тамызға дейін талапкер ЖОО-ға әкім грантын алуға өтінім, сондай-ақ құжаттар тапсыруға тиіс.
Жоғары оқу орындары 18 тамызға дейін құжаттарды қарап, хаттама жасайды және жеке істерін гранттарды бөлу жөніндегі комиссияға береді. Комиссия кімнің қандай санатқа жататынына (мысалы, «Алтын белгі») назар аудара отырып, оларды зерттейді.
25 тамызға дейін білім беру бағдарламасы көрсетілген грант алғандардың тізімі бекітіледі және сертификаттар ЖОО-ларға беріледі. Жоғары оқу орындары студенттерді қабылдау туралы бұйрықтарды бекітеді және әр студентпен үш жақты шарт жасалады (білім басқармасы, ЖОО және студент).
«Қазақстан халқына» эндаумент-қорының директоры Шыңғыс Шарапиев қор грантын алу мүмкіндіктері туралы толық ақпарат берді. Бұл бағдарлама халықтың әлеуметтік осал топтарына жататын, ауылдардан келген талапкерлерге және 2022 жылдың қаңтарында қаза тапқандар мен жараланғандардың балаларына білім алуға көмектесуге арналған.
ҚР ҚМ Әскери білім және ғылым департаменті бастығының орынбасары Людмила Анатольевна Перякина мерзімді әскери қызметтен өткен азаматтар үшін білім беру жеңілдіктері туралы айтып берді. Биыл олар мемлекеттік білім беру гранттары мәртебесін алды.
Жоғары сынып оқушыларын ҰБТ-ға онлайн-дайындауды табысты жүзеге асыратын «Enterra» білім беру орталығының сарапшысы Айман Керім тестілеуге қалай тиімді дайындалу керектігі туралы кеңестер берді.
ҚР ҒЖБМ сарапшылары мен еліміздің жоғары оқу орындарының қабылдау комиссияларының мамандары талапкерлерді толғандырып жүрген сұрақтарға жауап берді, ал форум соңында қатысып отырған жоғары оқу орындары, оның ішінде «Тұран-Астана» университеті, Қазақстан-Неміс университеті, Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті, Қарағанды индустриалды университеті, С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті, С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті, «Astana Polytechnic» жоғары колледжі болды және олар өздерінің презентацияларын ұсынды. Қызығушылық танытқандар ашық есік күндері нақты сұрақтарын қоя алады.
Онлайн форумның бейнежазбасы егжей-тегжейлі тайм-кодтармен
0:00 - Открытие форума - модератор Айгерим Кариева
1:20 - обзор свежего номера журнала «Современное образование»
5:41 - Выступление Есинбаевой Жанны Уакасовны, заместителя председателя Комитета высшего и послевузовского образования МНВО РК. Тема: Как поступить в вуз в 2024 году. Образовательные гранты - 2024 (вступительное слово)
9:07 - Государственные образовательные гранты:
9:53 - Сроки проведения ЕНТ.
10:12 - Подача аппеляции по результату ЕНТ.
10:27 - Даты приема заявлений на грант.
11:05 - Почему в этом году будет сложнее получить грант.
12:15 - Формат проведения ЕНТ, минимальные пороговые баллы по предметам (изменения).
13:57 - Подробнее о подаче аппеляции по результату ЕНТ.
14:55 - Количество государственных образовательных грантов в текущем году
15:15 - Размер стипендии
16:28 - Проект накопительной системы «Келешек» поможет абитуриентам будущих лет. Для детей с 5 лет (200 тыс. стартовая поддержка государства).
17:12 - Система дифференцированных грантов с 50%-м покрытием за обучение, государственный образовательный кредит под 0%.
18:37 - Все виды грантов на бакалавриат для выпускников школ и колледжей от Министерства науки и высшего образования РК.
18:55 - 5000 целевых образовательных грантов для густонаселенных (Туркестанская область, г. Шымкент), западных (Атырауская, Мангистауская области) и вновь образованных (области: Абай, Ұлытау, Жетісу) регионов, новые образовательные программы.
20:38 - 4000 грантов для выпускников колледжей
21:25 - Более подробно о 5000 целевых образовательных грантов
22:20 - Гранты и направления обучения по программе «Серпін». Появилась возможность получить грант для выпускников колледжей южных регионов.
23:18 - Гранты для получения образования в филиалах зарубежных вузов, а также количество грантов в магистратуру и докторантуру по направлениям образования. https://www.bilim.expert/post/опублик...
26:05 - Когда появится информация о вузах, в которых будет размещен госзаказ.
Ответы на вопросы абитуриентов и родителей:
27:28 - Неше жоғары оқу орнына құжат тапсыруға болады?
27:28 - В какое количество вузов и на какое количество образовательных программ одновременно можно подать заявку на поступление.
29:07 - Сельская квота и квота для абитуриентов из многодетных семей.
Знакомство с экспертами из учебных заведений:
31:54 - Университет «Туран-Астана» - Шинтаева Сауле Сембековна
33:28 - Восточно-Казахстанский технический университет им. Д. Серикбаева - Айнагуль Курмангалиева
35:37 - Казахстанско-Немецкий Университет - Ахметов Ермек Махсумович
37:28 - Восточно-Казахстанский университет им. С. Аманжолова - Раисова Арайлым Мурзабековна
39:33 - Высший колледж «Astana Polytechnic» - Дина Рахимжанова
47:16 - С. Сейфуллин атындағы ҚазАТЗУ - Төлбаев Әбдікерім Абуович
48:34 - Карагандинский индустриальный университет - Гульмира Шаяхметова
40:49 Представление модератором экспертов:
- Чингиз Шарапиев, директор эндаумент-фонда «Қазақстан халқына».
- Кездикбаева Лазат Токтарбековна, и.о. директора Центра профессионального образования Восточно-Казахстанской области
- Руководитель редакции респ. журнала «Современное образование» Петрухин Александр Александрович
- Перякина Людмила Анатольевна, заместитель начальника департамента военного образования и науки Министерства обороны РК
- Эксперт из Евразийского национальный университет имени Л.Н. Гумилева - Джапарова Тахмина Айбековна
- Эксперт из Образовательного центра Entterra, Айман Керим
- Эксперт из Западно-Казахстанского инновационно-технологическоого университета, Жубантаева Алтын Нурымовна
- Представители Колледжа "Әділет": Серимова Сауле Серикказиновна и Мухамбет Маржангуль Жумагаликызы
- Накипова Гульмира Ермековна, проректор по академическим вопросам Карагандинского университета Казпотребсоюза
- Алматы Менеджмент Университет, представитель Максим Николаевич Сафронов
Ответы на вопросы абитуриентов:
41:59 - Как сдать ЕНТ и поступить на грант на базе ТиПО?
44:32 и 50:00 - Аттестаттағы бағалардың оқудан басқа қайда көмегі тиеді? Где учитываются оценки аттестата?
50:33 - Лазат Токтарбековна Кездикбаева, Шығыс Қазақстан облысының кәсіптік білім беру орталығы директордың м. а. (и. о. директора Центра профессионального образования Восточно-Казахстанской области). Жергілікті атқарушы органдардың гранттары (әкімдердің гранттары). Образовательные гранты МИО (гранты акима).
52:29 - Білім беру бағдарламаларының бағыттары бойынша ШҚО-дағы гранттар саны. Количество грантов в ВКО по направлениям образовательных программ.
55:30 - Халықтың әлеуметтік осал топтарынан шыққан талапкерлер үшін тегін оқуға квоталар. Квоты на бесплатное обучение для абитуриентов из социально уязвимых слоев населения.
55:52 - Халықтың әлеуметтік осал топтары квота бойынша түсу үшін қандай құжаттарды ұсынуы қажет. Какие документы нужно предоставить для поступления по квоте для социально уязвимых слоев населения.
56:29 - Оқуды аяқтағаннан кейін грант бойынша еңбекпен өтеу. Отработка по гранту после окончания обучения.
2:42:14 - Гранты Акимов в разрезе регионов
Ответы на вопросы абитуриентов:
58:31 Біз колледжге түсер кезімізде бізден ҰБТ сұралмады. Сол кезде бізде карантин болатын, сол себепті түсер алдында аттестат бағасымен түскен болатынбыз. Қоятын сұрағым жоғарғы оқу орынына түссек бізден ҰБТ сурайдыма және ҰБТ тапсырамызба?
1:00:12 - Можно ли с дипломом РК работать за пределами страны? Какие казахстанские вузы имеют диплом с мировым признанием?
1:02:54 - Шымкент қаласында ең жақсы университет қандай және онда шығармашылықтың грант ұпайы қанша?
1:05:35 - Какие профессии наиболее востребованы? (Перспективные технические направления в КарИУ)
1:06:46 - Как правильно выбрать специальность? (Несколько специальностей в КазАТИУ им. С. Сейфуллина, по которым для гранта достаточно набрать 50 баллов)
1:07:44 - Как правильно выбрать специальность. Совет от эксперта приемной комиссии Сауле Шинтаевой (Университет «Туран-Астана»)
1:09:48 Чингиз Шарапиев, директор эндаумент-фонда «Қазақстан халқына». Образовательные гранты ОФ «Қазақстан халқына».
1:16:40 Людмила Анатольевна Перякина, заместитель начальника департамента военного образования и науки МО РК. Образовательные льготы для граждан, прошедших срочную воинскую службу.
Ответы на вопросы абитуриентов:
1:22:19 - Какие есть гранты, чтобы учиться за границей? (Возможности вузов: Казахстанско-Немецкий Университет, С. Сейфуллин атындағы ҚазАТЗУ)
1:25:30 - Дүниежүзі тарих – ағылшын бағытымен «Серпін» грантымен 60-70 ұпаймен оқуға түсуге болады ма? «Серпінге» қандай құжаттар керек? (Amanzholov university)
1:26:45 - Оқушы «Серпін» бағдарламасы бойынша оқуға түссе, одан кейін оны өтеп беру қанша жыл? Ондай қажеттілік бар ма?
1:28:06 - Диплом «жұмысшы» үшжылдық колледж бітірген студент кез келген жоғары оқу орындарына түсе алады ма? Немесе осы 3 жылдық оқуды бітіріп, әскерге барып келген кезде жоғары оқу орнына түсе алады ма, әлде міндетті түрде колледжде 3 жыл 10 ай оқу керек пе?
1:30:25 - Как можно опубликовать статью в журнале «Современное образование»? 1:31:00 - Что делать, если чувствуешь, что знаний не хватает, а времени на подготовку к ЕНТ мало?
1:33:48 - Әскери кафедрасы бар оқу орнына қалай түсуге болады?
1:35:03 - Как работает система грантов? Если не поступил в первый вуз из четырех выбранных, то автоматически не поступил и в остальные?
1:37:30 - ҰБТ тапсырмай колледжге түсуге болады ма?
1:38:21 - Количество баллов, чтобы поступить на направление биологии-химии. (КазАТИУ им. С. Сейфуллина - поступить на грант с 50 баллами)
1:39:56 - Какую роль играет сертификат IELS на ЕНТ?
1:42:17 - Куда поступить на учителя младших классов? Какие сейчас востребованы педагогические специальности?
1:44:46 - Какие документы нужны и как сдавать экзамены при смене профессии с педагогической специальности на социальные науки после колледжа?
1:47:34 - Айти мамандығына кіру балы неше бал. Караганды облысында
1:48:35 - Какой пороговый балл нужен для поступления?
Презентации университетов:
1:51:37 Казахстанско-Немецкий Университет
2:02:40 Карагандинский индустриальный университет
2:10:29 Казахский агротехнический исследовательский университет им. С. Сейфуллина
2:18:42 Высший колледж «Astana Polytechnic»
2:24:49 Университет «Туран-Астана»
Видео-ролики
2:31:54 - Казахстанско-Немецкий Университет
2:32:16 - Восточно-Казахстанский университет им. С. Аманжолова
2:33:42 - ОФ «Қазақстан халқына».
2:36:04 - М. О. Әуезов атындағы ОҚУ
2:38:13 - ЮКУ им. М. Ауэзова
2:36:34 - Қарағанды мемлекеттік индустриялық университеті
2:38:43 - С. Сейфуллин атындағы ҚазАТЗУ
2:42:14 - Гранты Акимов в разрезе регионов
2:44:06 - Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті
2:58:41 - Восточно-Казахстанский технический университет им. Д. Серикбаева
2:47:59 - Университет «Туран-Астана»
3:01:01 - Astana Polytechnic жоғары колледжі